ชื่อเรื่อง : รูปแบบการพัฒนากิจกรรมส่งเสริมคุณลักษณะที่พึงประสงค์: กรณีศึกษาคุณลักษณะ จิตอาสา ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว
ชื่อผู้วิจัย : อาภรณ์ เลิศกิจคุณานนท์
ปีที่วิจัย : 2564
บทคัดย่อ
ในการศึกษาครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาสภาพจิตอาสาของคนในชุมชนจิตอาสา อําเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว 2) เพื่อร่างรูปแบบการพัฒนากิจกรรมส่งเสริมคุณลักษณะที่พึง ประสงค์: กรณีศึกษาคุณลักษณะจิตอาสา ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอ เมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว 3) เพื่อศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการพัฒนากิจกรรมส่งเสริม คุณลักษณะที่พึงประสงค์: กรณีศึกษาคุณลักษณะจิตอาสา ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตาม อัธยาศัยอําเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว 4) เพื่อยืนยันความเหมาะสม ความเป็นไปได้ และความมี ประโยชน์ของรูปแบบการพัฒนากิจกรรมส่งเสริมคุณลักษณะที่พึงประสงค์: กรณีศึกษาคุณลักษณะจิต อาสา ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว สําหรับ ประชากร/กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการศึกษาครั้งนี้ คือ ประชาชนอําเภอเมืองสระแก้ว จํานวน 200 คน ครู/ บุคลากร จํานวน 16 คน ผู้เรียน/ผู้ร่วมกิจกรรม จํานวน 50 คน ผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง จํานวน 11 คน และผู้ทรงคุณวุฒิ 17 คน กําหนดขนาดโดยการใช้เกณฑ์ และการสุ่มกลุ่มตัวอย่างเลือกใช้วิธีสุ่มอย่างง่าย เครื่องมือที่ใช้ คือ แบบสอบถาม สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบน มาตรฐาน ความถี่ และค่า t-test ค่าสหสัมพันธ์และสมการถดถอย
ผลการศึกษา พบว่า
จากการสัมภาษณ์ชุมชนต้นแบบพบประเด็น 1) ปัจจัยแห่งความสําเร็จ ประกอบด้วยลักษณะ ผู้นําชุมชน คนในชุมชนมีความเป็นจิตอาสา การมีตัวแบบทางสังคม (Social Modeling) ส่วน 2) ปัจจัย ที่มีผลต่อพฤติกรรมจิตอาสา ประกอบด้วย การรับรู้ความสามารถของตนเอง การเห็นคุณค่าในตนเอง แรงจูงใจอาสา การมีตัวแบบด้านจิตอาสา และการสนับสนุนทางสังคม 3) พฤติกรรมจิตอาสา ประกอบด้วย ด้านการช่วยเหลือผู้อื่น ด้านการเสียสละต่อสังคม และด้านการมุ่งมั่นพัฒนา
คนในชุมชนจิตอาสา กศน.อําเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว มีความคิดเห็นต่อปัจจัยที่ ส่งผลต่อพฤติกรรมจิตอาสา โดยภาพรวม อยู่ในระดับมากที่สุด เมื่อพิจารณาเป็นรายด้านเรียงลําดับตาม ค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย 3 ลําดับ พบว่า ปัจจัยการรับรู้ความสามารถของตนเอง ปัจจัยการสนับสนุน ทางสังคม และปัจจัยเเรงจูงใจอาสา ปัจจัยทุกตัวมีความสัมพันธ์ทางบวกกับพฤติกรรมจิตอาสาของคน ในชุมชนจิตอาสา กศน.อําเภอเมืองสระแก้ว โดยตัวแปรคู่ที่มีความสัมพันธ์กันสูงสุด 3 ลําดับแรก คือ ปัจจัยการเห็นคุณค่าในตนเอง กับปัจจัยการมีตัวแบบด้านจิตอาสา รองลงมาเป็นปัจจัยการรับรู้ ความสามารถของตนเอง (b) กับปัจจัยการมีตัวแบบด้านจิตอาสา(e) และปัจจัยเเรงจูงใจอาสา(d) กับ ปัจจัยการมีตัวแบบด้านจิตอาสา(e) ตัวแปรที่สามารถพยากรณ์พฤติกรรมจิตสาธารณะ ได้แก่ ปัจจัยการ มีตัวแบบด้านจิตอาสา(e) ปัจจัยการสนับสนุนทางสังคม(f) ปัจจัยเเรงจูงใจอาสา(d) ปัจจัยทั้ง 3 ตัว สามารถร่วมกันพยากรณ์พฤติกรรมจิตอาสา สาธารณะของคนในชุมชนจิตอาสา กศน.อําเภอเมือง สระแก้ว สามารถทํานายได้ร้อยละ 87.40
ผลจากการดําเนินการจัดเวทีวิชาการและประชุมครู การดําเนินงานทั้ง 2 แบบ พบว่า ผู้มี ส่วนเกี่ยวข้อง จํานวน 11 ท่าน ครูและบุคลากร 16 ท่าน เสนอความคิดเห็นและยืนยันกรอบ ทั้งหมด 3 คุณลักษณะ มีความครอบคลุมและชัดเจน สามารถจัดกิจกรรมรองรับได้ โดยมีกิจกรรมรองรับ 9 กิจกรรม
การทดลองใช้รูปแบบ ผู้เรียน กศน.อําเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว มีความคิดเห็นต่อ การร่วมกิจกรรมจิตอาสา ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว โดยภาพรวม อยู่ในระดับมากที่สุด รายด้านเรียงลําดับตามค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย คือ รองลงมา คือ ด้านการช่วยเหลือผู้อื่น รายด้านที่มีค่าเฉลี่ยอันดับสุดท้าย คือ
ผู้ทรงคุณวุฒิ กศน.อําเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว มีความคิดเห็นต่อรูปแบบการพัฒนา กิจกรรมส่งเสริมคุณลักษณะที่พึงประสงค์: กรณีศึกษาคุณลักษณะจิตอาสา ศูนย์การศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัยอําเภอเมืองสระแก้ว จังหวัดสระแก้ว โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ราย ด้านเรียงลําดับค่าเฉลี่ยจากมากไปหาน้อย พบว่า รายด้านที่มีค่าเฉลี่ยอันดับแรก คือ ปัจจัยด้านการ สนับสนุนทางสังคม รองลงมา คือ ปัจจัยด้านการเห็นคุณค่าในตนเอง อยู่ในระดับมากที่สุด รายด้านที่มี ค่าเฉลี่ยอันดับ 3 คือ ปัจจัยด้านตัวแบบด้านจิตอาสา